Kiến ba khoang là nỗi ám ảnh của rất nhiều người. Đặc biệt là các bạn sinh viên trẻ sống và sinh hoạt trong khu ở tập thể. Vậy khi nào thì mùa sinh nở của kiến ba khoang và kiến ba khoang xuất hiện ở đâu, thường hoạt động nhiều nhất vào tháng nào?
Kiến ba khoang là kiến gì?
Kiến ba khoang là loài kiến có cánh (Nairobi fly) rất phổ biến ở các vùng có khí hậu ẩm ướt.
Theo Cục Y Tế dự phòng, trong cơ thể kiến ba khoang có chứa độc tố Pederin, độc tính mạnh gấp 12-15 lần nọc của rắn hổ nhưng do lượng tiếp xúc nhỏ và chỉ ở ngoài da nên không đủ gây chết người như nọc rắn.
Kiến ba khoang thường sống ở các ruộng lúa, cỏ mục, vườn cây, bãi rác thải, công trình đang xây dựng… Chúng xuất hiện nhiều vào mùa mưa, khi độ ẩm cao, thuận lợi cho kiến phát triển.
Kiến ba khoang có đầu và bụng dưới màu đen, trong khi ngực và bụng trên lại có màu đỏ, vùng trên giữa phát quang ngũ sắc, óng ánh màu xanh, đính kèm đôi cánh cứng (elytra).
Kiến ba khoang có thân hình thon, dài như hạt thóc (dài khoảng 0,7 – 1cm, ngang 2 – 5mm), có 3 đôi chân, bụng có đốt, thon nhọn về đuôi. Loài kiến có đôi cánh trong suốt gấp gọn bên dưới cánh cứng, tuy nhiên chúng hiếm khi bay và bò rất nhanh.
Đầu kiến ba khoang nhỏ, có hai râu đơn chia đốt mở rộng về phía trước. Có một cái đầu đen, sau bụng và elytra (cấu trúc này bao gồm các cánh và 3 phân đoạn bụng đầu tiên), và một phần ngực màu đỏ và phía trước bụng trong một xen kẽ màu đen – đỏ – đen – đỏ – đen, tương ứng với đầu – ngực – elytra – trước bụng – sau bụng.
Đặc điểm chung của kiến ba khoang
Cơ thể dài 10 – 20 mm, gần hình trụ thon, có các khoang màu nâu đỏ và đen. Đầu màu đen, có hai mắt, một đôi râu gồm 12 đốt gần bằng nhau, một đôi kìm chắc khỏe để bắt mồi, miệng kiểu nghiền
Ngực kiến có 3 đốt, mang 3 đôi chân và 2 đôi cánh; đôi cánh cứng, ngắn cụt ở ngoài, đôi cánh lụa dài gập lại trong cánh cứng, khi bay đôi cánh lụa vươn ra. Bụng kiến gồm 10 đốt, khớp nối giữa đầu, ngực, bụng rất linh hoạt cho nên chúng có thể cong mình lên hay uốn sang hai bên.
Kiến khoang sinh sản quanh năm, chủ yếu vào mùa mưa, khi thời tiết nóng ẩm. Vòng đời của chúng gồm các giai đoạn: trứng – ấu trùng – nhộng – trưởng thành. Kiến đẻ trứng rời rạc từng quả trên đất mùn.
Ấu trùng và trưởng thành của kiến đều ăn các côn trùng khác bé nhỏ hơn. Do vậy, nó đóng vai trò quan trọng trong đấu tranh sinh học để phòng chống một số côn trùng nơi ruộng lúa (“paddy pests”) và góp phần cân bằng sinh học trong thiên nhiên. Cho nên người ta xếp chúng vào loại côn trùng có lợi.
Thức ăn và thời gian xuất hiện của kiến ba khoang
Kiến ba khoang thường sống ở các ruộng lúa, cỏ mục, vườn cây, bãi rác thải, công trình đang xây dựng… Mỗi khi trên ruộng, trong vườn có sâu cuốn lá hay rầy nâu xuất hiện, thức ăn của kiến ba khoang sẽ là sâu nhỏ, rầy sáp và ấu trùng các loài côn trùng gây hại khác. Chúng có thể bò trên mặt nước để diệt sâu rầy trên các ruộng lúa.
Kiến ba khoang xuất hiện ở đâu? Viêm da tiếp xúc kích ứng do kiến ba khoang thường xuất hiện theo mùa mưa (từ tháng 7 đến tháng 10) có thể bùng phát thành dịch tại một khu vực nào đó.
Nhận diện vết đốt của kiến ba khoang
Khá nhiều người nhầm với bệnh zona thần kinh nhưng thực tế có nhiều dấu hiệu như:
- Xuất hiện ở các vùng da hở trên cơ thể như mặt, hai tay.
- Nếu không giữ gìn cẩn thận có thể bị loét, làm rỉ dịch.
- Bạn sẽ có cảm giác đau rát, ngứa ngáy khó chịu, một số trường hợp có thể bị sốt, nổi hạch.
- Vết thương thành vệt dài hoặc thành đám. Ban đầu là những nốt ban đỏ rồi sưng lên thành mụn mủ có điểm lỏm màu trắng vàng ở giữa.
Kiến ba khoang sống ở đâu?
Kiến ba khoang có tên khoa học là Paederus fuscipes Curtis; chúng thuộc Họ Staphilinidae và Bộ Coleoptera; Lớp Insecta (Côn trùng).
Kiến ba khoang xuất hiện ở đâu thì chúng thường sống ở ven ruộng, quanh gốc rạ, bãi cỏ, gần vùng nước, ruộng rau, trong những nơi đang xây dựng, môi trường trường học, ký túc xá, khu ở trọ, nhà ở tập thể công nhân ngoại ô thành phố, có cỏ mọc xung quanh.
Kiến ba khoang thường xuất hiện ở đâu? Kiến ba khoang thường xuất hiện khi ruộng lúa có rầy nâu, sâu cuốn lá, chúng tìm đến chui vào tổ sâu ăn thịt từng con, chúng được xem như là loài thiên địch.
Đặc biệt, khi ruộng lúa vào mùa thu hoạch, chúng sẽ bay vào các khu chung cư cao tầng nơi có ánh sáng đèn Neon để ăn các loại côn trùng rầy nâu, bọ hóng,…
Đặc điểm nhận biết kiến ba khoang
Sau khi biết kiến ba khoang xuất hiện ở đâu, chúng ta nên biết hình ảnh kiến ba khoang như thế nào để nhận biết phòng tránh.
Kiến ba khoang có thân hình thon, dài khá giống hạt thóc (dài khoảng 0,7 tới 1cm và ngang 2 – 5mm), có 3 đôi chân, bụng có đốt, thon nhọn về đuôi, bay và chạy rất nhanh.
Nó có nhiều màu sắc khác nhau, đôi khi có màu cam tối hay sậm màu, vùng bụng trên và đầu màu đen, vùng trên giữa phát quang ngũ sắc, óng ánh màu xanh, đính kèm đôi cánh cứng.
